Noord-Atlantische Oceaan, vrijdag 21 augustus 1942 21-08-1942
Liverpool - New York
Slagen tellen
Vrijdag 21 augustus 1942 Op de hondenwacht en ook later een kalm zeetje met rustig schip. Bewolkte lucht en omstreeks de middag zonnig. Om drie uur begon het echt miezerig te worden, heel heiig met fijne motregen en mist. Met dit kalme weer houden alle schepen veel beter station en wij als commodoreschip draaien steeds heel regelmatig: we tellen de slagen op de brug, met de slagenteller.
De Carmelfjell kon heel slecht meekomen. Hij zei dat hij slechte kolen had en geen stoom kon houden. De tanker Comanchee is een paar uur uit het konvooi geweest omdat hij even moest stoppen voor machinereparatie. Er kwam vanochtend een alleen varend schip onder Noorse vlag in zicht. Hij had een verkeerd sein op en een van de korvetten zette een boot uit om een onderzoek aan boord te doen. Het bleek het stoomschip Mosdale te zijn, een snelle boot die op eigen gelegenheid de reis deed.
Intussen moest het konvooi een paar emergency-turns doen en oefenen met de luchtafweermitrailleurs en -kanonnen. De B.P. Newton viel uit om medische hulp te krijgen van de achter het konvooi varende jager St. Francis. Later kwam hij weer op zijn plaats, wat deze dertien-mijlstanker gemakkelijk kon halen. Het afgelopen etmaal 208 mijl gemaakt in 25 uur omdat de klok voor de zoveelste keer een uur is teruggezet. Ik gebruik nu alleen de nieuwe tafels van de commodore, dus niet meer mijn eigen zeevaartkundige tafels. En dat bevalt me goed.
Vanochtend lekker gebaad en geschoren. Ik heb nu zomerondergoed aan. Vandaag met de bootsman de inventarissenaanvraag en reparatieaanvraag voor New York uitgezocht.
Vrijdag 21 Augustus 1942. Op de hondewacht, en verder ook, kalm zeetje met rustig schip; bewolkte lucht met omstreeks de middag zonnig; te 3 uur n.m. begon het echt 516 mieserig weer te worden, zeer heiïg, met half heele fijne motregen, half mist. Met dit kalme weer houden alle schepen veel beter station, en wij als Commodoreschip draaien zeer regelmatig steeds, wanneer wij de slagen tellen, met de slagenteller op de brug.
De “81” en “82” moesten plaats wisselen, daar de “81” (“Carmelfjell”) zeer slecht mee kon komen, hij zei dat hij slechte kolen had, en geen stoom kon houden. De “61” (tanker “Comanchee”) is eenige uren uit het convooi geweest omdat hij even voor machinereparatie moest stoppen.
Er kwam vanochtend ± half tien een alleenvarend schip in zicht; onder Noorsche vlag; hij had een verkeerd sein op volgens S.O.-Escort, en één van de korvetten (die sinds 17 Aug. nog niet verwisseld waren) zette een boot uit om een onderzoek aan boord te doen; het bleek het s.s. “Mosdale” te zijn (“mentioned in Parliament”), een snelle boot 517 die op eigen gelegenheid de reis deed; intusschen had het convooi eenige “emergency-turns” te doen, en oefening met de lucht-afweer mitrailleurs en –kanonnen. Nr. 53 viel uit vandaag om medische hulp te krijgen van de achter het convooi varende jager “St. Francis”; later kwam hij weer op zijn plaats, hetgeen deze 13 mijls-tanker gemakkelijk kon halen (53 = “B.P. Newton”).
De toenmalige S.O.E. (senior officer escort) had te Liverpool op de “Conference” (bl. 492) er al op gewezen, dat als schepen medische hulp noodig hadden, het escorte die graag zou verschaffen.
Middag: 45° 24,5’ Noord, 43° 58’ West; afgeloopen etmaal 208 mijlen gemaakt in 25 uren daar klok voor de zooveelste keer 60’ teruggezet is. Ik gebruik nu alleen de nieuwe tafels van de Commodore (bldz. 508), dus niet meer mijn eigen 518 zeevaartkundige tafels, en dat bevalt mij goed.- MD.: barometer 1011,0 mb., lucht 22 ° C., water 18,5° C., zwakke OZOe wind.-
Vanochtend lekker gebaad en geschoren; ik heb nu zomer-ondergoed aan.
Het escorte was vanmiddag als volgt opgesteld: voorop de jager “St. Laurent” (in ’t midden) met aan weerszijden van hem een korvet. In de flanken naast de nrs. 11 en 91, een korvet; en de andere jager “St. Francis” achter het convooi. Vanavond werd het weer mistig, ik hoorde tenminste te 8 uur n.m. vóór ik ging slapen, weer de kolomnummers blazen (vgl. bldz. 513-514).
Vandaag met de bootsman de inventarissen-aanvraag, en reparatie-aanvraag voor New York uitgezocht.---
Nog eenige bijzonderheden (bl. 518-544) overgenomen uit C.A.M.S.I (Confidential 519 Admiralty Merchant Shipping Instructions): op het eiland Trinidad (20° 30’ Zb.; 29° 20’ Wl.) zijn 70 man gestationeerd, met water en proviand en een radioinstallatie; is van belang voor overlevenden van getorpedeerde schepen om de kust van Brazilië te bereiken.-
--- Direct als je 2 witte vuurpijlen ziet of afvuurt, moet de officier van de wacht de marconist roepen op wacht te gaan, om uit luisteren naar het “Snowflake Cease Fire” sein, dat per radio (op 600 M.) bestaat uit de “U” (..--) verscheidene malen geseind. Het is van het uiterste belang dat dan direct ’t vuren van “Snowflakes” gestopt wordt (werd op de “Conference” bl. 492 nog eens extra verteld ook!).---
--- Aanbevolen wordt dat kapiteins, 1e off. en 1e mach. De 2-daagsche anti-luchtvaartcursus volgen.----
--- Het uithebben van vliegers op zee: hoofdregel is: bij volledig zicht, dag en nacht 520 tot 1000 voet en “lethal” (= doodelijk); en bij minder dan vol zicht: tot 500 voet en “niet-lethal”; doch nooit boven de wolkbasis; indien deze < 300 vt is, of bij mist, de vliegers inhalen. In de havens nooit vliegers opzetten. (nacht = 1 uur na zonsondergang tot 1 uur vóór zonsopkomst; “vol zicht” is overdag opppervlaktezicht van 1500 yards en wolkenbasis 1000 voet of hooger, en ’s nachts wolkenbasis 1000 voet of hooger; haven = de haven zelf en ook de 3-mijl grens bij binnenkomen of vertrek; Firth of Forth en Forth of Clyde ook te beschouwen als “haven”).
Stoomschepen in de Noord-Atlantische Oceaan mogen vliegers alleen op hebben beOosten 8° Wl.---
--- Denk erom dat de batterijen van de draagbare zenders der reddingbooten tenminste eens in de 14 dagen opgeladen worden.---
--- In convooi is de tijd voor het leegpompen van olie uit de vullings het oogenblik dat ’t convooi zijn eerste “evening” koersverandering maakt.---
521 --- Bij mist, of bij aanval door raiders, U-booten of vliegtuigen op het convooi, moet zonder verdere orders radio-organisatie “B” ingesteld worden (alle schepen luisteren dan op 600 H., eventueel ook nog op de “convoy-R/T-golf”; de commodore en/of vice-commodore doen C.B.M.S.-wacht voor ’t geheele convooi. De “W/T-guards” (die onafgebroken luisterdienst hebben, of D/F wacht, op een bepaalde golf) moeten ook op 600 H (M??/FB) gaan luisteren en luidspreker-wacht op de “convooi-R/T-golf”. Organisatie “B” heeft ’t risico van uitstralende ontvangers; je luistert echter alleen naar seinen van de Commodore dus hoeft de ontvanger niet erg gevoelig te zijn.
---- Organisatie A is de normale voor oceaan-convooien: alle schepen nemen de lange of korte golf GBMS broadcasts, toepasselijk op het gebied; géén wacht op 600 M; een “guard” (normaal de Comm. Of Vice-Comm.) luistert op 600 M.; alle “W/T guards” 522 houden constante luidsprekerwacht op de “Convooi R/T golf”.-
--- Radiostations in “Home Waters” geven luchtalarms naar schepen; ze seinen dan het woord BLUE = “attack by enemy aircraft is imminent”; de waarschuwing blijft 1 uur geldig tenzij dan weer een nieuwe “BLUE” waarschuwing geseind wordt.---
Duitsche vliegtuigen trachten de hoofdantenne met een haak, die zij sleepen, te grijpen. Daarom de noodantenne steeds opgetuigd houden (niet aan de mast of aan een stag dat aan de mast zit) en klaar om dadelijk aan te sluiten.---
--- Marconisten moeten (behalve als ze radiowacht loopen in convooi) de seindienst van de stuurlieden overnemen als dit hun opgedragen wordt.---
--- Vichy-vliegtuigen in “home-waters”, of in de Atlantic benoorden 44° N., als 523 vijand behandelen; de kleuren van hun merken zijn hetzelfde als de Engelsche, doch in omgekeerde volgorde (blauw, wit, roode cirkels en strepen).-
--- Alleen varende schepen kunnen “smoke floats” (rookbommen) gebruiken bij nacht of zeer slecht zicht, om daarmee aanvallen van vijandelijke bommenwerpers af te leiden.---
--- Het echo-lood kan acoustic mijnen doen ontploffen, en door vijandelijke luistertoestellen ontdekt worden.---
--- Om ’t gevaar van acoustic mijnen te beperken, liefst geveegde kanalen gebruiken en zorgen dat de schroef zoo min mogelijk leven maakt (trilt).---
--- Eenige Duitsche raiders hebben 2 of meer 40 mijl-motor torpedobooten (M.T.B.) aan boord, 40 voet lang, die ze met een boom uitzetten; de raider seint het schip te stoppen, en de MTB (met dieptebommen en 2 torpedo’s) zal b.v. de White Ensign voeren en Engelsche seinen geven; wees dus op uw hoede!-
524 Nog eenige bijzonderheden uit “A.M.S.I.” (Admiralty Merchant Shipping Instructions; d.i. een boek met groene band; de C.A.M.S.I. heft een roode band). (vgl. blz. 518).
--- P.A.C. projectors geladen met “Snowflakes” mogen niet gespannen staan, daar ze anders per ongeluk af kunnen gaan; doch als ze geladen zijn met P.A.C. rockets moeten ze wel gespannen zijn om geen seconde te verliezen (werd ook door de D.E.M.S.-officer op de “Conference” (bldz. 492) verteld).---
--- Afvuren van P.A.C. rockets: beide projectors tegelijk afvuren.---
--- Kapiteins blijven ook in convooi verantwoordelijk voor de veilige navigatie van hun eigen schip.---
--- Anti-sabotagevoorzorgen: nachthuis van de kompassen gesloten houden, en vóór vertrek de magneten controleeren of die nog op hun plaats zitten.---
525 --- Als je in convooi per ongeluk een vuurpijl of “Snowflake” afsteekt (zie bl. 524 bovenaan), hetgeen 50 mijl weg te zien kan zijn, dan dadelijk het lichtsein “NEGATIVE” (uit het boek “Mersigs”, Vol. I) geven (zie ook tekening op bladzijde 525), en je kunt ook nog “NO” op de fluit geven, omdat anders het escorte de gewone tegen-maatregelen zou nemen tegen een vijandelijke aanval.---
--- Om de aandacht te richten van escorte en andere schepen op een U-boot die gezien wordt: ’s nachts korte salvo’s in zijn richting met tracer-ammunitie (= lichtgevend) van b.v. machinegeweren, onverschillig de “range” (= afstand); dit te doen boven de gebruikelijke methode uit de “Mersigs”, nl. dadelijk tenminste 2 witte vuurpijlen afsteken vlug achter elkaar, en 1 of 2 groepen van 6 korte stooten op de fluit geven (SB of BB). [1]
Overdag een schot met het L.A.-kanon in de richting en op de geschatte afstand naar de plaats van de U-boot, hetzij hij sindsdien ondergedoken is of niet. Vuurt het 526 kanon echter niet en weigeren ook de andere middelen uit de “Mersigs, Vol. I ” (zie aldaar, vorige bldz.) b.v. door beschadigde antenne of vochtige vuurpijlen, gebruik dan tracer-ammunitie als bij nacht vastgesteld. [2] Echter vooral zorgen dat er niet per ongeluk of maar raak gevuurd wordt!-
--- Koerslijnen op de zeekaarten dadlijk na gebruik, als ze niet meer noodig zijn, goed uitvlakken. Bestekberekeningen na afloop aan de kapitein ter vernietiging geven.-
--- Kapitein moet de route-bijzonderheden voor zoover loodsvaarwater betreft, mededeelen aan de loodsen, in Britsche of Geälliëerde havens aan boord gekomen.-
--- Eenige instructie door de Marine Autoriteiten zal niet art. 28 van de “Bepalingen ter voorkoming van Aanvaring op Zee” buiten werking stellen. (art. 28: Geluidseinen 527 voor schepen die elkander zien; 1,2 of 3 korte stooten).- Als het schip door “enemy action” of aanvaring beschadigt, dan vrij van het geveegde kanaal sturen, om dit niet te blokkeeren, hetzij in convooi of onafhankelijk varend.-
--- Alleen varende schepen moeten goed vrij van convooi blijven.-
--- Vermijd vlak vóór een vuurschip over te loopen, ga er liefst achter langs; de stroom kan er je anders boven op zetten.
--- Schepen hebben een merkboei, b.v. een vat (groen, met scheepsnaam, in witte letters) met 30 vdm. Boeitouw (bij de D.E.M.S.te krijgen). Boeitouw aan de opbouw van het schip vastmaken, en zoo aan dek geplaatst dat als het schip zinkt, de boei vrij zal drijven. Dit dient om het bepalen te vergemakkelijken van de plaats van schepen, gezonken in kustwateren, haventoegangen, en geveegde kanalen. Is verplicht voor schepen van 500 ton bruto of meer.-
528 --- In de C.A.M.I. staan duidelijk de gebieden waar je navigatielichten moet toonen; na zorgvuldige studie overheerscht daar het belang van een veilige navigatie de risico’s van vijandelijke actie, dus denk daar vooral om!-
--- Bij schipbreuk is het van belang dat alle reddingbooten eenige richtlijnen hebben omtrent de te sturen koers, b.v. dit in elke boot ophangen, en eventueel te wijzigen.-
--- Oordeelt de kapitein van het Commodoreschip dat door met de heerschende weerstoestand verder te gaan zijn schip noodeloos gevaar loopt, dan moet hij de Commodore schriftelijk hiervan in kennis stellen. Mocht de Commodore toch besluiten door te gaan, dan moet de kapitein hieraan voldoen, goede zorg en aandacht wijdende aan de navigatie van zijn schip.-
--- Convooi- en andere speciale uitrusting voor Britsche en Gealliëerde Koopvaardijschepen: [3]
(A) Algemeen:
529 1. Namen op boeg en achterschip (behalve visschersschepen) wegschilderen, en inplaats daarvan 2 stel naamborden om te toonen als voorgeschreven: [4]
(a) 2 borden met witte letters tenminste 18 inch hoog en 2 inch dik, met voldoende tusschenruimte om duidelijk te kunnen lezen;
(b) op de 2 andere borden moeten de letters niet meer dan 6 inches hoog zijn. Onhandig lange namen kunnen afgekort worden om de afmetingen der naamborden te beperken.
2. Zigzag klok (niet in kust-convooien)
3. 1 geperforeerde metalen doos met slot voor de “confidential books” op de brug op zee te bewaren en 1 dito voor hetzelfde doel voor de radiohut.
4. Behoorlijke verbinding brug-machinekamer (spreekbuis of telefoon) om slagen te regelen van de machine, in convooi.
530 5. 2 mistboeien van het “Mackworth”-type met 2 schijven à 120 vdm 2 duims touw (als vernieuwing v.d. bestaande noodig is). Mistboeien van het vat-type niet meer vervangen als ze onbruikbaar zijn.
6. Adm. Kaart folio 362.
7. Compleet en bijgewerkt (up-to-dat) stel Confidential boeken.
8. Een wrak boei met 30 vdm. lijn.
(B) Sein-uitrusting:
1. Draagbare daglamp, liefst “Aldis”model.
2. 1 cilindervormige handlamp met schild om de lichtboog ’s nachts te beperken.
3. 2 stel Internatioanle Code vlaggen, uitgerust met “quick engagement clips.”
4. 4 stel vlaggelijnen en de noodige vlaggekisten of dg. , zoo geplaatst dat seinen van af de brug of dicht erbij geheschen kunnen worden.
5. Een paar vlaggen voor armseinen.
6. Een lijn geschikt voor communicatie met andere schepen op zee door boodschappen achter je aan te slepen.
531 7. 2 witte vuurpijlen, 1 in elke vleugel van de brug, gereed voor onmiddellijk gebruik; en minstens 4 reserve. (Wijziging: bl.1166, 1167).
8. Een nood-antenne, blijvend opgetuigd en gereed voor onmiddellijk gebruik. Niet aan de masten of aan eenig stag daarvan bevestigen. Goed isoleeren. (bl. 522).
9. Gekleurde convooi-lichten (oceaan-convooi).
(C). Electrische navigatielichten:
1. Top- en zijdelichten moeten 40 Watts zijn en gedempt kunnen worden met de “Rheostat.” (slechts 1 toplicht veroorloofd).
2. Heklicht. Een speciale blauwe lamp gebruiken (Adm. Pattern nr. 16016 of 16017) van 40 watts, Pattern nrs. 16029 en 16030 mogen nog gebruikt worden tot de reserve op zijn. Ze zijn even sterk, doch van kortere levensduur dan de nieuwe pattern. (pattern = model).
3. Ankerlicht. Met een scherm erboven, zoodat het licht afgesneden wordt bij een 532 hoek van 5° of 10° boven het horizontale vlak, zichtbaar niet verder dan 1 mijl.
(D) olie- navigatielichten:
1. Toplicht gedempt met geperforeerd metalen scherm achter de lens (4 rijen gaten 3/8 ” diam., ¾” pitch horizontaal, en 1” ruimte tusschen de rijen).
2. Zijlichten. Zelfde scherm als top licht, doch geplaatst tusschen gekleurde scherm en de lamp lens.
3. Heklicht. Een blauw scherm voor een olievlam zou op een groen zijdelicht kunnen gelijken, daarom een metalen hoed over de geheele lens, de hoed onder een hoek van 45 ° van de centerlijn van de lamp opdat het licht direct op het water schijnt.
(E) Black-Out:
1. Strikt de hand aan houden. Proef: elk skylight of deur, of combinatie van skylights en deuren (niet blijvend gesloten moeten zijnde) moet geopend kunnen worden zonder dat licht aan dek te zien is. Alle gangen waarin hutten en machinekamer- 533 toegangen uitkomen moeten zwakke blauwe lampjes hebben en moeten “stagger-screened” zijn aan de toegangen naar dek. (d.w.z. 2 screens achter elkaar, naar tegengstelde zijden openenend).(screen = kleed).
2. Machinekamer skylight op oude schepen moeten òf “stagger screened” zijn beneden het skylight, of als dit niet kan, moet een overall canvas screen gebruikt worden, zoodanig dat zij- en verticale schijnsel uitgesloten is. Kombuis- en andere skylichten evenzoo behandelen.
3. Kombuisdeuren moeten “stagger-screend’ zijn; kan door 2 cirkelvormige roeden, elk met een overlappend gordijn, één dicht bij de deur en de andere 18”-24” erbinnen; beide overlappen moeten aan tegengestelde zijden van de roeden zijn.
4 Fidley deuren hetzelfde als voor kombuisdeuren, of als in nieuwe tonnage waar een metalen schild buiten de kombuis- en fidley deuren is gemaakt met de opening aan de 534 achterkant (in deze opening een zeildoeks gordijn met verzwaarde onderkant, aan bovenkant en aan 1 zijde bevestigd; een zelfde gordijn binnen de deur aanbrengen.
5. Alle scuttles (luchtgaten) moeten schilden (klep) hebben die vastgezet kunnen worden; mogen niet los-zittend zijn.
6. Cut-out switches nu alleen in deuren van verblijven (kaartenkamer, kantoor enz.) waar goed licht noodig is en waar het feit dat de deur dicht is, de levens van de bewoners niet in gevaar brengt, als de deur klem raakt door ontploffing enz. Waar reeds cut-out-switches zijn, mogen ze blijven, mits er behoorlijke screens ook zijn. Alle zware deuren naar bewoonde gedeelten open te houden in gevaarzones. Derhalve kan de cut-out switch geen voldoende black-out middel geacht worden voor de bewoonde gedeeltes van het schip.---
--- Alle lichten afschermen zoowel naar boven als naar de zeeoppervlakte voor black-out; geen zaklantaarns aan dek gebruiken!---
535 --- Rood heete asch overboord gegooid is in donkere nachten tot 2 mijl te zien; dus eerst de waterslang er op zetten.---
--- Bij nachtelijke seinen eerst denken: “is het noodig?” en: ”kan het tot daglicht wachten?” Een afgeschermde lamp gebruiken, vooral geen aqldis- of andere heldere lamp die naar alle kanten uitstraalt.---
--- Schepen die uit het convooi moeten vallen bij nacht, moeten de “not-under control” lichten niet te lang, en gedempt, toonen. Dempen door: (a) op de dim-weerstand v/h voortoplicht aan te sluiten, of
(b) olielampen te gebruiken met de pit laag gedraaid.
---- Reddingsorganisatie als schepen beschadigd of gezonken zijn: dadelijk na “S.O.S.”- ontvangst wordt een sleepboot uitgezonden. Er kan natuurlijk niet geseind worden dat hulp komt en wanneer, doch de autoriteit die de sleepboot afzendt, bevestigt het “S.O.S.” Wanneer “S.O.S.” wordt opgevangen worden alle 536 oorlogschepen in de buurt ingelicht en de R.A.F. helpt als de vlieg-omstandigheden het toelaten. Indien beschikbaar zijn bij elk convooi speciale reddingschepen (“rescue ships”), met een dokter (off. v. gezondheid) en een verpleger, en uitgerust met behoorlijke accommodatie en voedsel. Kapiteins moeten zorgen dat officieren en bemanning deze reddingorganisatie weten.---
--- “Rescue Ships” bij convooien zullen overdag een rechthoekige groene vlag waarop een witte diagonale staaf is geteekend, voeren:
(1) bij ’t contact maken met het convooi; neerhalen als ’t schip in station is;
(2) in ’t convooi zijnde, als een ramp gebeurd is, en ’t bezig is met reddingswerk; neerhalen als ’t reddingswerk gereed is;
(3) Telkens als georderd door S.O. Escort totdat deze beveelt de vlag weer neer te halen.---
--- Bij slecht weer moet de kapitein oordeelen of de booten buitenboord gedraaid kunnen blijven, m.h.o. op beschadiging of verloren gaan.-
537 --- Alléen varende schepen op de oceaan moeten voor elk schip dat in zicht komt, koers veranderen om flink de ruimte te geven. Komt het andere schip dan naar je toe, dan is het waarschijnlijk vijandig. Een zigzaggend schip hoeft niet bevriend te zijn.---
--- Voorzorgen tegen raiders: geen onbekende schepen die met je meeliggen, in gaan halen; dadelijk als je een verdacht schip ziet, een “distress message” uitzenden.---
--- U-booten of raiders kunnen lichten toonen om schepen te verleiden ook navigatielichten te toonen, dus steek vooral geen lichten aan tenzij absoluut noodig om aanvaring te voorkomen. Raiders hebben valsche navigatie-lichten die de indruk geven dat zij koers veranderen van hun slachtoffer af.---
--- Raiders kunnen de ’White Ensign” voeren en “boarding parties” hebben in Britsche uniform.---
538 --- Uitkijken: overdag in helder weer altijd een uitkijk omhoog plaatsen voor schepen en U-booten. Liefst meer uitkijken plaatsen, met elk een aparte sector; en afzonderlijke uitkijken voor U-booten die gedoken zijn, en vliegtuigen. U-boot uitkijken moeten op ’t water zien tot 1 mijl van het schip en naar periscopen en torpedobanen uitzien; bij vlakke zee kunnen ze 2 of 3 mijl weg kijken omdat dan een periscoop die snel vaart, te zien is doordat hij een groote “veer” maakt (“feather”); de periscoop zal maar 2 of 3 seconden telkens getoond worden. ’s Nachts moeten U-boot uitkijken zien naar U-booten aan de oppervlakte. Uitkijken zooveel mogelijk beschutten voor ’t weer, en zonnebril en kijker verstrekken zoo mogelijk, en wijzen op het juiste instelen van de kijkers om oog-vermoeidheid te voorkomen.---
--- Als een alleenvarend schip een torpedobaan of periscoop ziet, volle kracht geven 539 en: (a) gezien 60° op de boeg of voorlijker: draai er naar toe, (b) achter 60° op de boeg: draai er vanaf en open vuur. Steeds vol roer geven, en direct kompas-peiling van de periscoop observeeren. In afwijking van (a): als je bij vlakke zee een periscoop voorlijker dan 60° op de boeg ziet meer dan 2 mijl weg, en géén torpedobaan: beter er vanaf te draaien dan er naar toe.---
--- Duitsche “trackless” torpedos zijn honderden yards afstand gezien, terwijl zij een soort spiraal van mistig “spray” ± 18” hoog veroorzaakten, opgezweept van de zee als bij een verticale windstoot.---
--- Door het roode licht te hijschen als je getorpedeerd of gemijnd bent: mocht het licht weigeren, dan een roode lamp opgetuigd gereed houden, aangesloten op de radionoodbatterij of liever een kleine hulpbatterij. Eén van de altijd gereed te houden “not under control” lights (olie0 kan ook gebruikt worden hiervoor.---
540 ---- M.h.o. op ontploffing moeten tankbooten oppassen met afsteken van vuurpijlen om een U- of… (?/FB) boot, of getorpedeerd zijn, aan te duiden; mocht een getorpedeerde tanker geen vuurpijlen afsteken, dan moet eenig ander koopvaarder dichtbij het noodige sein doen.---
--- De eenige tot nu toe bekende typen vliegtuigen van Duitsche Raiders zijn de Arado 196 en Heinkel 114.---
--- “Snowflakes” alleen te gebruiken als je in convooi bent. Ze gaan flink tegen de wind in, daarom alleen de loefkant-projectors gebruiken. Alleen de projectors met “Snowflakes” te laden indien orders daarvoor; automatisch weer met P.A.C. rockets te laden bij ’t eerste daglicht, behoudens eventueele instructies. Uitvoeringscommando voor vuren: de 2 witte rockets; elk schip moet 4 “Snowflakes” vuren met 30-40 sec. tusschenruimte, daarna stoppen, en in elk geval niet langer dan 4 min. Vuren. Is meer 541 verlichting noodig, dan worden weer 2 witte rockets afgestoken, door alle escorts herhaald. Enz. Noodsignaal voor “stoppen met “Snowflakes” te vuren”: 1 of meer zoeklichtbundels omhoog naar het convooi. De Commodore kan dit ook per radio seinen (bl. 519). Niet in de “flares” kijken doch op het verlichte water, wegens verblinding. Zie je een U-boot, dan is ’t van belang direct ook een radiobericht te sturen, daar de 2 witte rockets die je tevens afvuurt, misschien niet opvalllen in de illuminatie.---
--- P.A.C. en Snowflake rockets die aan boord zijn geweest 4 maanden, en aan het weer blootgesteld, moeten bij de D.E.M.S. officer ontscheept worden. (kunnen te vroeg ontploffen bij vuren).---
--- Alarm-systeem uitbreiden met bellen bij de bewapening. Seinen: “ALARM” = een serie korte bellen. “CHECK FIRE” (= stop vuren) = een serie lange bellen.---
542 --- Geregeld de stroom in de DG.-kabels controleeren, b.v. bij het overgeven van de wacht, en vóór vertrek, en bij over- of aanzetten van dynamo’s, en na reparaties.- Alvorens de dynamo te stoppen, eerst alle schakelaars van de G.G. uittrekken, anders polen wij de stroomrichting om! --- D.E.M.S ratings en militair D.E.M.S.-personeel niet voor scheepswerk gebruiken, behalve in geval van nood. Allen op de crew-list zetten.---
--- “Admiralty Confidential documents” zijn alle boeken en papieren gemerkt “Confidential” of “Secret” en alle papieren, welke ook, welke de koers gevolgd door het schip, geven. Deze moeten alle in de metalen trommel (bl. 529) op de brug, gereed om overboord te werpen. In de haven alle documenten uit de trommels achter slot in safe of kast.---
--- Verboden de “Blue Peter” (= vertrek vlag) te voeren op de dag van vertrek.---
543 --- In de “North Western Approaches” zijn nu 1- en 2-motorige Britsche jagers, daar de “Whirlwinds”, “Hurricanes” en “Spitfires” daar nu gebruikt worden voor scheepvaartbescherming. 1-motorige vliegtuigen daar zijn vermoedelijk vrienden, doch 2-motorige kunnen vriend of vijand zijn.
--- Naamborden (groote) uithangen:[5] in convooi op orders Commodore; in Britsche convooi-ankerplaatsen; in U.S. havens, alleen zoover noodig voor wachtschepen en patrouillebooten bij haveningangen. In een U.K.haven liggend aan de kade kleine naamborden gebruiken op een geschikte plaats (letters niet hooger dan 6”). Varende in het havengebied géén naamborden toonen.---
--- U.S.vliegtuigen zijn gemerkt met een witte 5-puntige ster in een blauwe cirkel op de onder- en bovenkant van elke vleugel en op iedere zijde van de fuselage. Géén staartmerken meer.---
544 --- Indien Admiralty instructies gedempte navigatielichten voorschrijven: 40 watts lampen, géén reflectors, en geheele weerstand ingeschakeld; dan zijn de lichten op een donkere heldere nacht iets meer dan 1 (?) mijl zichtbaar.---
--- P.A.C.’s afvuren als ’t vliegtuig 500-700 yards weg is; hoogte “range” 600 voet van de P.A.C.---
--- Anti-sabotage wacht: dienst-personeel kan buitenlands gebezigd worden hiervoor; b.v. D.E.M.S. ratings, tegen 4 sh. voor een volle 8 uur dienst, wekelijks te betalen; kosten te dragen door “Min. of War Transport” voor schepen onder diens controle.-
--- Bij dag en bij nacht zorgen dat de schoorsteen niet rookt; dit verraadt het schip ver weg.---
Nu maar weer verder met mijn op bldz. 518 afgebroken verhaal.
[1] Een aangevallen schip moet direct op 600 M gegevens rapporteeren!. Een torpedo, op 800 yards afstand afgeschoten, doet er ongeveer 30 seconden over om je te bereiken.-
[2] Een schip in convooi, een onderzeeër dicht bij het convooi ziende, of een torpedobaan ziende, geeft dadelijk ’t Alarmsein hiervoor(wimpel 1 of 2, met 1 of 2 groepen van 6 korte stooten op de fluit. (Is de U-boot op eenige afstand en buiten aanvalsafstand, dan wimpel 3, met een aangehouden stoot op de fluit).- Een schip, getorpedeerd, zonder iets gezien en gerapporteerd te hebben seint XF, XG of XH (getorpedeerd -id. aan bb.-id. aans.b.); bij nacht bovendien 1 rood licht + 2 witte rockets).
[3] Wijzigingen hierin: zie bldz. 1167 e.v.
[4] Zie bldz. 543.
[5] Zie bldz. 529.